Overthinking là gì? Dấu hiệu để nhận biết kiểu người overthinking là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về kiểu người overthinking này nhé.
Mục Lục Bài Viết
Overthinking là gì?
Overthinking, hay còn gọi là suy nghĩ quá mức, là hiện tượng khi một người dành quá nhiều thời gian để phân tích, suy tư về một vấn đề, tình huống hay sự kiện. Những người có xu hướng overthinking thường dễ lo lắng, mải mê tìm hiểu mọi khía cạnh của vấn đề đến mức tạo ra những mối lo không cần thiết. Điều này dẫn đến sự căng thẳng, mệt mỏi tinh thần và đôi khi làm giảm chất lượng cuộc sống.
Đặc điểm của kiểu người overthinking
Người overthinking có một số đặc điểm dễ nhận diện, bao gồm:
- Lo lắng thái quá: Những người này thường lo sợ về những điều nhỏ nhặt, họ dễ nghĩ rằng mọi tình huống đều có thể dẫn đến kết quả xấu, dù là không có cơ sở rõ ràng.
- Phân tích quá mức: Họ thường xuyên phân tích mọi thứ xung quanh, từ những lời nói, hành động của người khác cho đến những sự kiện nhỏ trong cuộc sống. Việc này đôi khi khiến họ rối rắm và không thể đưa ra quyết định đúng đắn.
- Khó khăn trong việc đưa ra quyết định: Vì luôn lo sợ và cân nhắc mọi yếu tố có thể xảy ra, người overthinking thường cảm thấy bối rối và không thể đưa ra lựa chọn nhanh chóng.
- Ám ảnh với quá khứ hoặc tương lai: Những người này có xu hướng nghĩ lại quá nhiều về những sai lầm đã qua hoặc lo lắng về những điều chưa xảy ra trong tương lai. Điều này làm họ không thể tập trung vào hiện tại và giảm đi sự tự tin.
Nguyên nhân dẫn đến overthinking
Có nhiều nguyên nhân khiến một người trở thành người overthinking:
- Áp lực từ môi trường xung quanh: Khi phải đối mặt với sự kỳ vọng từ gia đình, bạn bè hoặc xã hội, nhiều người có thể trở nên căng thẳng và lo lắng về việc không đáp ứng được những yêu cầu đó.
- Thiếu tự tin: Những người thiếu tự tin thường tự hỏi liệu mình đã làm đúng hay chưa, dẫn đến việc suy nghĩ quá nhiều về các hành động của mình.
- Căng thẳng và lo âu: Những cảm giác lo lắng, căng thẳng kéo dài có thể khiến tâm trí luôn xoay quanh những tình huống chưa xảy ra hoặc đã qua.
- Trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ: Những người từng trải qua những thất bại hoặc tổn thương có thể mang nỗi lo sợ về những điều không chắc chắn, dẫn đến overthinking.
Tác hại khi overthinking
Biểu hiện rõ ràng nhất của việc suy nghĩ quá mức là tâm trạng tiêu cực và kiệt sức về tinh thần. Những người overthinking thường xuyên tự hỏi mình. Từ đó, họ thường đánh giá và đưa ra những nhận xét tiêu cực về hành động, quyết định của mình.
Ngoài ra, những người suy nghĩ quá nhiều có thể mắc các rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, khó ngủ hoặc ngủ không sâu, rối loạn ăn uống, nghiện chất kích thích và đồ uống có cồn. Nếu tình trạng này kéo dài mà không được can thiệp thì có thể bị trầm cảm.
Ngược lại, người overthinking sẽ gặp khó khăn trong việc vượt qua những chấn thương tâm lý, cú sốc tinh thần. Họ thường hoài nghi và chú ý đến hành động của những người xung quanh. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống và giao tiếp hàng ngày.
Một số nghiên cứu cũng lưu ý rằng overthinking có thể khiến vỏ não vùng trước trán hoạt động chức năng quá mức, từ đó gây ảnh hưởng tới khả năng sáng tạo cũng như kỹ năng giải quyết vấn đề. Suy nghĩ quá nhiều tuy có nhiều tác hại nhưng đó không phải là một căn bệnh mãn tính mà đó là một thói quen tinh thần. Nếu người bệnh được can thiệp kịp thời và nhận được sự quan tâm, giúp đỡ từ gia đình, bạn bè thì hội chứng overthinking có thể được khắc phục hoàn toàn.
Cách giải quyết tình trạng overthinking
Nhận ra bạn đang suy nghĩ quá nhiều
Theo nhà tâm lý học lâm sàng Helen Odessky, chúng ta dễ nhầm lẫn giữa việc suy nghĩ quá mức với việc chúng ta nghĩ mình sẽ giải quyết được vấn đề. Ở đây, giải quyết vấn đề có nghĩa là suy nghĩ về giải pháp. Trong khi đó, tình trạng overthinking xảy ra khi suy nghĩ của bạn xoay quanh vấn đề hiện tại.
Ngoài ra, một khái niệm khác thường bị nhầm lẫn là khả năng tự phản tư. Kỹ năng tự phản tư bao gồm việc tìm hiểu về bản thân theo hướng tích cực, loại trừ những đánh giá tiêu cực, để tìm ra góc nhìn mới về bản thân. Ngược lại, suy nghĩ quá nhiều sẽ khiến bạn nảy sinh những suy nghĩ không tốt về bản thân, khó kiểm soát.
Tìm hiểu nguyên nhân
Hối tiếc về những quyết định trong quá khứ hoặc lo lắng về khả năng của mình có thể khiến bạn căng thẳng về tinh thần và suy nghĩ quá nhiều. Lúc này, không chỉ sức khỏe tinh thần mà cả sức khỏe thể chất của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các triệu chứng như đau đầu, mất ngủ, mệt mỏi và chán ăn.
Việc tìm ra nguyên nhân khiến suy nghĩ của bạn lang thang, từ đó chủ động kiểm soát bản thân và ngăn chặn bản thân rơi vào những tình huống tương tự sẽ giúp bạn kiểm soát được suy nghĩ của mình. Nếu không thể tránh khỏi những tình huống trên thì ít nhất bạn cũng sẽ chú ý hơn đến những tác nhân kích thích này.
Thay đổi nhận thức
Điều quan trọng cần lưu ý là suy nghĩ của bạn dễ dàng tập trung vào mặt tiêu cực của vấn đề. Bởi vì bộ não của chúng ta được cấu tạo để nhận biết và cảnh báo những mối nguy hiểm đòi hỏi chúng ta phải chú ý.
Vì vậy, bạn có thể thay đổi cách nhìn nhận và diễn giải tình huống theo hướng tích cực hơn. Hãy tập trung vào mặt tốt của vấn đề. Từ đó, chúng ta sẽ nhìn vấn đề xung quanh dưới góc độ mới và tìm ra giải pháp mới, tối ưu và hiệu quả hơn.
Trên đây là bài viết của chúng tôi về hội chứng overthinking là gì cũng như kiểu người overthinking. Mong rằng với bài viết các bạn có thể biết được những thông tin cơ bản về chủ đề này. Ngoài ra, bạn muốn biết thêm nhiều thông tin thú vị trong cuộc sống thì có thể tham khảo tại Thì Thầm Gen Z nhé.